Ćwierć wieku temu elektrownia w Rybniku stała się osobną spółką Skarbu Państwa

Elektrownia w Rybniku w tej formie, jako spółka państwowa, funkcjonowała przez pięć kolejnych lat. Dopiero w 2001 roku za 120 mln dolarów konsorcjum Electricite de France (EDF) i niemieckiego EnBW kupiło wspólnie 35 proc. akcji Elektrowni Rybnik. W ciągu kolejnego roku wykupili pakiet kontrolny akcji spółki. To była gigantyczna transakcja.

Ważne daty w historii elektrowni w Rybniku

W kolejnych dekadach w będącym w rękach francuskiego koncernu zakładzie realizowano kolejne inwestycje. I tak w roku 2008 oddano do użytku pierwszą instalację IMOS czyli Instalację Mokrego Odsiarczania Spalin. Cztery lata później nastąpiła zmiana nazwy firmy z Elektrownia „Rybnik” S.A. na EDF Rybnik S.A. To był okres, gdy zaczynało się w mieście mówić o konieczności realizacji nowej, gigantycznej inwestycji w rybnickim zakładzie, czyli budowie nowego bloku energetycznego. Budowa bloku o mocy 900 MW miała być inwestycją jeśli nie stulecia, to na pewno półwiecza. Mowa była o tym, że w zasadzie nowy blok, to będzie nowa, osobna elektrownia. Przy jej budowie pracę miało mieć zapewnionych 200 ośób, a oddaniu bloku do użytku planowano na 2018 rok. W sąsiedztwie istniejącego zakładu poczyniono nawet pierwsze prace – wyrównywano teren, przygotowywano działkę pod budowę fundamentów bloku i turbiny. Kwoty też porażały – na budowę właściciel elektrowni, spółka EDF chciał wydać blisko 2 miliardy euro.

Nie będzie nowego bloku

Borykający się jednak z kłopotami Francuzi ostatecznie z inwestycji zrezygnowali, wyremontowali jedynie działające już w zakładzie najstarsze bloki i w roku 2016 rozpoczęli negocjacje w sprawie sprzedaży zakładu firmie z Czech. Te plany zablokował jednak polski rząd, który zdecydował się w roku 2017 kupić zakład w Rybniku i włączyć go w struktury spółki PGE Energia Ciepła. Od roku 2020 elektrownia funkcjonuje w strukturach spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. – utworzenie PGE GiEK Oddział Elektrownia Rybnik. Ostatnie ważne wydarzenie w działalności zakładu przypada na sierpnie tego roku, kiedy to nastąpiło wyłączenie bloków nr 1 i 2 Elektrowni Rybnik. Obecnie zakład posiada sześć bloków energetycznych o łącznej mocy wytwórczej 1350 MW.
Wspomniane bloki swoje już odsłużyły. Pierwszy z nich uruchomiony został bowiem dokładnie 31 grudnia 1972 roku, a drugi 31 maja 1973 roku. Pierwszy wybudowano i oddano do eksploatacji po sześciu latach od zatwierdzenia planów budowy elektrowni w Rybniku. Okoliczni mieszkańcy zostali poinformowani oficjalnie o budowie elektrowni na zebraniu zorganizowanym w październiku 1967 roku. Planowanym terminem zakończenia prac miał być rok 1980.

Jak budowano rybnickie morze?

Równolegle z budową zakładu rozpoczęły się prace przy budowie zbiornika wodnego, czyli dzisiejszego rybnickiego morza. - Prace przy budowie elektrowni i zbiornika trwały równolegle. To była bardzo innowacyjna jak na tamte czasy inwestycja. Inżynier Karaś, jeden z budowniczych, wcześniej budował zapory na Solinie, podobnie jak firma z Rzeszowa, którą tu na miejsce ściągnięto – wspominał kilka lat temu w rozmowie z nami pan Henryk, jeden z budowniczych zalewu. - Naciski na realizację tej inwestycji były ogromne, chyba nawet większe niż przy budowie elektrowni. Bo też elektrownia bez samego zbiornika nie była w stanie funkcjonować. Mieliśmy jasno powiedziane: trzeba zrobić wszystko, choćby tylko do minimalnego poziomu wody, by elektrownia mogła zacząć pracować – podkreślał. Jak już wcześniej wspomnieliśmy pierwszy blok rybnickiego zakładu rozpoczął pracę dokładnie 31 grudnia 1972 roku. Jest to data, którą uznajemy za początek działania rybnickiej elektrowni. W ciągu następnych 13 miesięcy oddano do użytku kolejne trzy bloki. W 1978 roku rozpoczęły produkcję tzw. bloki drugiego etapu, czyli bloki od 5 do 8.