Czy w Rybniku powstanie park kulturowy? Mieszkańcy jednoznacznie wypowiedzieli się o tym pomyśle

Po raz kolejny powraca temat utworzenia w centrum Rybnika parku kulturowego. Teraz jednak, pomysł uporządkowania przestrzeni miejskiej wszedł w kolejną fazę. Zakończono bowiem zbieranie opinii mieszkańców w tym zakresie, w ramach ankiet przygotowanych z myślą o czterech grupach docelowych. Wypowiadali się w nich mieszkańcy i przedsiębiorcy, młodzież, dzieci, a także turyści. W sumie zebrano 1270 ankiet.

- Wszystkie dane, opinie i komentarze zostały przekazane do biura Miejskiego Konserwatora Zabytków w Urzędzie Miasta Rybnika w formie rekomendacji, które pozwolą jak najlepiej przygotować projekt uchwały o utworzeniu Parku Kulturowego Centrum Starego Rybnika – mówiła dr Małgorzata Tkacz-Janik, członkini Zespołu Zadaniowego ds. powołania Parku Kulturowego w Rybniku, koordynująca kampanię informacyjną.

W ramach kampanii informacyjnej, organizowano także spotkania, warsztaty, spacery z mieszkańcami i wydano broszurę informacyjną. W poniedziałek 4 grudnia, urzędnicy podsumowali kampanię i zebrane od mieszkańców opinie. Zdaniem prezydenta Rybnika Piotra Kuczery, ankiety staną się podstawą tworzenia wyjątkowej przestrzeni w mieście.

- Konieczny będzie tu kompromis, wzajemne zrozumienie celów i mechanizmów działania – mam nadzieję, że poprzez dialog wszystko to osiągniemy. Podstawą wspólnego myślenia jest przeświadczenie, że Centrum Starego Rybnika to obszar, który może być kołem zamachowym dla rozwoju różnych celów społecznych, ekonomicznych – rozwój turystyki, usług około turystycznych, edukacyjnych, kulturowych, a także integracyjnych – dobre sąsiedztwo, budowanie nowej wspólnoty miejskiej - podkreślał prezydent miasta.

Zdecydowana większość - bo 81 proc. - ankietowanych wskazała, że jest za utworzeniem parku kulturowego na obszarze centrum miasta. Ankietowani podkreślali w większości, że ilość i sposób prezentowania reklam w przestrzeni miejskiej wymaga poprawy.

- Uporządkowanie przestrzeni pomiędzy budynkami, stworzenie strategii prac remontowo-konserwatorskich zabytkowej zabudowy oraz ujednolicenie reklam – oto najważniejsze, zdaniem mieszkańców, potrzeby wizerunkowe miasta – dodaje dr Małgorzata Tkacz-Janik.

I właśnie w tym celu miasto planuje stworzenie parku kulturowego. Chodzi między innymi o poprawę estetyki w obszarze starego miasta, uporządkowanie przestrzeni publicznej i zwiększenie rozpoznawalności. Na to zwracali uwagę sami mieszkańcy, choć pojawiały się także obawy co do tego pomysłu.

- Przeciwnicy sięgali głównie po argument finansowy – „to za drogie, można te pieniądze wydać lepiej” lub obawiali się, że powstanie parku zniszczy lokalną przedsiębiorczość, dla której będzie dodatkowym obciążeniem – wyjaśnia dr Małgorzata Tkacz-Janik.

Zdaniem jednego z ankietowanych, Rybnik wyróżnia się na tle śląskich miast zagospodarowaniem przestrzeni, ładem i dbałością o estetykę, jednak zdecydowanie na niekorzyść wpływa wszechobecna na drogach dojazdowych "szyldoza".

- Wjeżdżając do Rybnika nikt nie spodziewa się tak urokliwego centrum. Park kulturowy starego Rybnika mógłby poprawić ogólną estetykę miasta, uwypuklić piękno zabytków, jak i zaułki starego miasta, dopieścić to, co jeszcze wymaga poprawy, odnowy, zazielenienia – czytamy w jednej z opisowych opinii ankiety.

Projekt uchwały w sprawie parku kulturowego „Centrum Starego Rybnika”, ma powstać w pierwszych miesiącach przyszłego roku.

- Będzie zawierał rekomendacje wynikające z analizy uwag i propozycji mieszkańców, które pojawiły się w trakcie kampanii informacyjnej w 2023 roku. Chcieliśmy, by ta uchwała sporządzona została w oparciu o głosy mieszkańców oraz przedsiębiorców prowadzonych tutaj biznesy, by była to uchwała „uszyta na miarę” Centrum Starego Rybnika. Kampania informacyjna, w tym ankietyzacja, i zdobyte w jej trakcie głosy mieszkańców to umożliwiają. Stworzony w ten sposób projekt uchwały zostanie oczywiście także przedstawiony do konsultacji społecznych – przypomina dr. inż. arch. Henryk Mercik, Miejski Konserwator Zabytków w Rybniku.

Park kulturowy to obszar, który został wyznaczony i utrzymany w celu ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego. Jest to teren, na którym znajdują się różnorodne obiekty historyczne, kulturalne i naturalne, które są uważane za ważne dla dziedzictwa danego regionu, kraju lub ludzkości jako całości.

Parki kulturowe mają na celu nie tylko zachowanie fizycznych struktur i miejsc, ale także pielęgnowanie dziedzictwa kulturowego w szerszym kontekście. Obejmuje to tradycje, zwyczaje, sztukę, język, historię i inne aspekty kultury, które są istotne dla danego społeczeństwa. W ramach parków kulturowych mogą być prowadzone działania edukacyjne, badawcze i konserwatorskie.

Często parki kulturowe obejmują różne typy miejsc, takie jak zabytki architektoniczne, miejsca archeologiczne, obszary przyrodnicze, muzea, świątynie, a nawet tradycyjne osady. Ważne jest, aby zachować równowagę między ochroną dziedzictwa a dostępem publicznym, aby ludzie mogli korzystać z tych miejsc w sposób edukacyjny i rekreacyjny, jednocześnie respektując ich wartość kulturową i historyczną.

Zgodnie z informacją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w Polsce funkcjonuje około 40 parków kulturowych.

źródło: UM Rybnik.