Zlikwidowane kopalnie ROW: Byli górnicy chcą stworzyć izbę pamięci

Zlikwidowane kopalnie ROW: Byli górnicy chcą stworzyć izbę pamięci

Pamiętacie kopalnię 1 Maja w Wodzisławiu Śląskim, KWK Moszczenica w Jastrzębiu albo kopalnie Ignacy czy Rymer w Rybniku - choć zakłady nie funkcjonują, byli górnicy ze Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Rybniku postanowili zrobić coś, żeby pamięć po tych miejscach nie zaginęła. - Stworzymy izbę pamięci o ośmiu kopalniach dawnego Rybnickiego Okręgu Węglowego - zapowiadają.

- Większość z nich stoi i niszczeje. Mamy wszystko udokumentowane na zdjęciach. Porównujemy, jak kopalnie wyglądają teraz, a jak wyglądały w czasach, kiedy prowadzone było tam wydobycie - mówi nam Ryszard Fuchs, członek SITG, jeden z inicjatorów utworzenia izby pamięci. - Na początku bardzo nam zależało, żeby - jak to izba pamięci czy jak kto woli muzeum - wszystkie pamiątki i zdjęcia można było pokazywać w konkretnym miejscu. Ale to wcale nie jest takie proste. Opłacenie wynajmu pomieszczenia, prądu i ludzi do pracy to spory koszt - wyjaśnia Adolf Sosna, wiceprezes SITG w Rybniku.

Ale pomysłodawcy mają wsparcie. Swoją pomoc zaoferowała już m.in. dyrekcja Zespołu Szkół Technicznych w Wodzi-sławiu Śląskim. Szkoła zaproponowała, żeby to właśnie tam powstała izba, ale byłym górnikom najbardziej przypadła oferta Stowarzyszenia Zabytkowej Kopalni Ignacy. - Nasza kopalnia już od kilku lat funkcjonuje jako zabytek. Zakład wpisany jest w Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Byłoby doskonale, gdyby na terenie kopalni wygospodarować jakieś miejsce na izbę. Tutaj zwiedzający mogliby w pełni poczuć smak górnictwa i życia kopalni. Nie zapominajmy, że właśnie na terenie Ignacego jest jedna z najstarszych maszyn wyciągowych - wyjaśniają w Stowarzyszeniu.

Dopóki nie dogadają konkretów dotyczących otwarcia Izby Pamięci w Ignacym, stworzą najpierw album w internecie.

- Setki, a nawet tysiące zdjęć, mnóstwo materiałów, artykułów i historycznych dokumentów, które posiadamy, zostanie zeskanowanych i posegregowanych, a potem "wrzuconych" na specjalny portal. Przynajmniej w ten sposób uda się zachować pamięć o tych miejscach, które dawały kiedyś tysiącom rodzin godną pracę i życie - mówi Adolf Sosna. Górnicy mają nadzieję, że uda się jeszcze przed końcem roku stworzyć album. Zebrana dokumentacja dotyczy kopalni Ignacy, Rymera, 1 Maja, Moszczenicy, Żor, Morcinka, Dębieńska i Anny, która jest w likwidacji.

Co się obecnie dzieje w dawnych kopalniach? Turyści tylko mogą Ignacego zwiedzać dwa razy w tygodniu, po uprzednim umówieniu terminu. W pozostałych budynkach niedziałających kopalni takich możliwości nie ma. Choć nie oznacza to, że nic się w tych miejscach nie dzieje. Na przykład w budynkach należących niegdyś do KWK Moszczenica w Jastrzębiu-Zdroju zadomowiły się prywatne firmy, m.in. na cechowni czy w budynku dawnej administracji. W kopalni 1 Maja odbywają się co jakiś czas ciekawe imprezy cykliczne, np. gry terenowe i koncerty. Podobnie jest w Żorach, gdzie na pokopalnianych terenach powstało pole paintballowe, kryte korty tenisowe.
Przykład, jak postępować z nieużywanym majątkiem, dała czeska firma Karbonia, która kupiła kopalnię Dębieńsko i w przyszłości zamierza ją reaktywować. Na terenie zakładu powstała izba pamięci.

Większość zakładów jednak powoli niszczeje, co boli byłych pracowników. - Ratujmy to, co jeszcze nie trafiło w ręce złomiarzy - grzmi Adolf Sosna.

Zobaczcie zdjęcia Jurka Krakowczyka - własność Klubu Emeryta przy KWK Jas-Mos (przedstawiają zlikwidowany zakład KWK Moszczenica).