Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Dorób sobie bez kłopotów

Jadwiga Jenczelewska
fot. www.morguefile.com
Od 1 czerwca 2010 roku zmieniła się kwota przychodu, której przekroczenie powoduje zmniejszenie, a nawet zawieszenie wypłaty świadczeń rencistów i wcześniejszych emerytów, którzy dorabiają. Jakie to kwoty i kiedy można się spodziewać finansowych sankcji - pisze Jadwiga Jenczelewska.

Młodzi emeryci, często wypchnięci z ryn-ku pracy wbrew ich woli, nie chcą żyć na granicy ubóstwa i wegetować w samotności. Chcą być aktywni, zarabiać, a także wykorzystać jeszcze wiedzę i zawodowe doświadczenie. Musi im też wystarczyć pieniędzy na zapłacenie wszystkich rachunków. Ale nie zawsze wiedzą, ile mogą dorobić do stałego świadczenia otrzymywanego z ZUS-u, aby nie stracić nabytych uprawnień. To ważna wiedza, bo graniczne kwoty, które o tym przesądzają, zmieniają się co kwartał. Skąd biorą się te kwoty i jakie obecnie obowiązują?

Prezentujemy najnowsze dane i wyliczenia, które obowiązują w kraju od 1 czerwca do 31 sierpnia 2010 r.

Sprawdź, ile ci wolno

Aby świadczenie z ZUS-u, jakie otrzymuje pracujący rencista lub wcześniejszy emeryt, który tak-

że dorabia, nie zostało zmniejszone, przychód nie może przekroczyć 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, czyli od 1 czerwca 2010 r. kwoty 2.321,50 zł.

Jeśli zatem twój przychód nie przekracza owych 70 proc., emerytura lub renta jest nadal wypłacana w dotychczasowej wysokości. Gdy jednak zarobisz więcej niż 70 proc., lecz mniej niż 130 proc. średniej krajowej, czyli do 4.311,30 zł, twoje świadczenie ulegnie zmniejszeniu - o tyle, o ile przekroczyłeś normę.

Lecz jeśli twoje przychody są wyższe niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, prawo do emerytury lub renty zostanie zawieszone.

Ustalona została też górna granica dopuszczalnego zmniejszenia. Świadczenie można zmniejszyć maksymalnie o:

- 24 proc. kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji - dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,

- 18 proc. kwoty bazowej - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,

- 20,4 proc. kwoty bazowej - dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

Warto jednak pamiętać, że w przypadku renty rodzinnej, do której uprawnionych jest kilka osób i jedna z nich dorabia, zmniejsza się lub zawiesza tylko część renty, przypadającą na tę jedną osobę. Pozostali członkowie rodziny pobierają przysługujące im części świadczenia w dotychczasowej wysokości.

Dorabianie bez ograniczeń

Te rygory nie dotyczą wszystkich emerytów i rencistów. Bez wzglę-du na wysokość osiąganego przychodu, czyli dowolnie dużo, mogą zarobić:

- emeryci, którzy ukończyli 60 lat (kobiety) i 65 lat (mężczyźni),

- emeryci i renciści otrzymujący honoraria z tytułu działalności twórczej lub artystycznej, niezależnie od tego, w jakim są wieku,

- osoby pobierające: rentę inwalidy wojennego, rentę inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy ma związek ze służbą wojskową, rentę rodzinną przysługującą osobie uprawnionej do wymienionych świadczeń, której śmierć nastąpiła w związku ze służbą wojskową.

Jednym z czynników wpływających na zmniejszenie bądź zawieszenie świadczeń, jest rodzaj zarobku. Nie są zarobkiem alimenty czy zasiłki lub zapomogi z opieki społecznej, a także dochody z gospodarstwa rolnego.

Ważne! ZUS na tyle pozwala

Beata Kopczyńska,
rzeczniczka oddziału ZUS w Rybniku

Tym emerytom, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny (kobieta 60 lat, mężczyzna 65 lat), ZUS wy-płaci emeryturę w pełnej wysokości niezależnie od wielkości osiąganego dodatkowego przychodu. Inaczej jest z osobami otrzymującymi wcześniejszą emeryturę. Świadczenie to, przed osiągnięciem ustawowego wie-ku emerytalnego, jest przywilejem, toteż nie wolno zapominać, że na wcześniejszej emeryturze nie wolno zarabiać bez ograniczeń. Jeśli ktoś, będąc na emeryturze lub rencie podejmuje pracę, musi się liczyć z tym, że przywilej ten może w całości lub w części utracić.


Uwaga! W każdym przypadku dorabiające oso-by mają obowiązek zgłosić do ZUS-u fakt podjęcia działalności zarobkowej. Jeśli przychód emeryta (na wcześniejszej emeryturze) lub rencisty nie przekracza 70 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, może pracować bez obaw, że utraci prawo do wypłaty świadczenia.

Jeśli osiąga przychód wyższy niż 70 procent, ale nie wyższy niż 130 procent, jego emerytura zostanie zmniejszona o tzw. część socjalną. Lecz jeśli zarabia powyżej 130 procent przeciętnego wynagrodzenia, jego emerytura (renta) zostaje zawieszona. Limity te nie obowiązują, gdy mamy do czynienia z przychodami z darowizn, zapomogami, umowami o dzieło (sprzedaż praw autorskich i patentowych) oraz przychodami z tytułu wynajęcia lub dzierżawy nieruchomości. Należy pamiętać, że każdy, kto dorabia na emeryturze, podlega zgłoszeniom do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego, i z tego tytułu opłaca składki. Obowiązują takie same zasady, jak dla wszystkich osób osiągających przychody; nie ma znaczenia, czy na wcześniejszej emeryturze, czy po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego.

Emeryt pracujący tylko na podstawie umowy-zlecenia podlega obo-wiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i zdrowotnemu oraz

- dobrowolnie - chorobowemu.

Musi być też opłacana składka na ubezpieczenie wypadkowe, jeśli praca jest wykonywana w siedzibie pracodawcy.
BS

Uwaga! Kwoty świadczeń, które obowiązują emerytów i rencistów

Wysokość kwot przychodu, powodujących zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń emerytów i rencistów

- 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia:
- 2.321,50 zł - od 1 czerwca do 31 sierpnia br.
- 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia:
- 4.311,30 zł - od 1 czerwca do 31 sierpnia br.

Skąd ZUS wie, że osoba pobierająca rentę lub emeryturę dorabia i ile?

Emeryt lub rencista ma obowiązek powiadomić organ rentowy o wykonywaniu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych oraz o wysokości przewidywanego przychodu. Osoby już uprawnione do świadczeń - w przypadku podjęcia działalności zarobkowej - zobowiązane są przesłać do ZUS-u odpowiednie zawiadomienie. Wskazane jest (choć niekonieczne) skorzystanie z formularza ZUS Rw-73 opatrzonego nagłówkiem: Oświadczenie o osiąganiu przychodu.

Uwaga! Osoby, które pierwszy raz występują o emeryturę lub rentę i wypełniają wniosek o świadczenie, zakreślają odpowiednie rubryki w części wniosku, zawierającej informacje o zamiarze osiągania przychodu. Są to:

* dla emerytury
- formularz wniosku ZUS Rp-1E, część III, pkt 5,

* dla emerytury pomostowej
- część III, punkt 6,

* dla renty z tytułu niezdolności do pracy
- formularz wniosku ZUS Rp-1 R, część III, punkt 9,

* dla renty rodzinnej
- formularz wniosku ZUS Rp-2, część V, punkt 1, ppkt. 1.8 oraz formularz: Oświadczenie o osiąganiu przychodu - ZUS Rw-73.

Ważne!

Formularze można pobrać samemu ze strony

www.zus.pl

EMERYTURY I RENTY

Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych:

- emerytura lub renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna
706,29 zł

- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy
543,29 zł

- renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa
847,55 zł

- renta z tytułu częściowej niezdolości do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową
651,95 zł

Dodatki do emerytur i rent (przykładowe):

- dodatek pielęgnacyjny
- 181,10 zł

- dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji
- 271,65 zł

- dodatek kombatancki, świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego
- 181,10 zł

- dodatek kompensacyjny
-27,17 zł

- świadczenie pieniężne dla żołnierzy przymusowo zatrudnianych m.in. w kopalniach węgla kamiennego - w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy
- od 9,08 zł do 181,10 zł

- świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy III Rzeszy i ZSRR (w zależności od liczby pełnych miesięcy)
- od 9,08 zł do 181,10 zł

- świadczenie pieniężne przysługujące cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych
- 593,28 zł

Renta socjalna
- 593,28 zł

Kiedy zmieniają się stawki

Ci, którzy są na wcześniejszej emeryturze albo na rencie i podejmują dodatkową pracę, muszą pamiętać, że wysokość kwot granicznych, powyżej których ich świadczenia są zmniejszane lub zawieszane, wiąże się z przeciętnym wy-nagrodzeniem w poprzednim kwartale, ogłaszanym przez prezesa GUS.

Kwoty te nie są stałe. Zmieniają się 4 razy w roku i obowiązują:

- od początku grudnia do końca lutego,
- od początku marca do końca maja,
- od początku czerwca do końca sierpnia,
- od początku września do końca listopada.

Pamiętaj!

Kwoty graniczne dotyczą pracujących:

1. emerytów, którzy nie osiągnęli ustawowego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn),
2. rencistów pobierających rentę z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, a także rencistów otrzymujących rentę rodzinną.


Dzwoń lub pisz

Na uwagi dotyczące poradnika i na tematy, które warto na tej stronie podjąć, czekamy pod numerem telefonu 32 634 21 50 lub pod adresem

e-mailowym: [email protected]

od 12 lat
Wideo

echodnia Ksiądz Łukasz Zygmunt o Triduum Paschalnym

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na slaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto